Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2022

Το πουλί (της ενημέρωσης) στο κλουβί (της αστικής τάξης)

 

Πηγή: Associated Press


Μεγάλη συζήτηση προκαλεί η αλλαγή ιδιοκτησίας στο δημοφιλές Twitter. Ο μεγιστάνας Ιλον Μασκ, που το εξαγόρασε έναντι 44 δισ. ευρώ (!), εμφανίζεται ως ο νέος «μεσσίας» των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, που θα απελευθερώσει το «πουλί» από τους αυστηρούς κανόνες της «πολιτικής δημοσίευσης» που ισχύουν μέχρι σήμερα σε ΗΠΑ και Ευρώπη.

Και μόνο το γεγονός ότι μια πλατφόρμα Κοινωνικής Δικτύωσης πουλιέται σε τέτοια δυσθεώρητα ύψη δείχνει ότι η αξία της μεταφράζεται σε κάτι πολύ περισσότερο από τη γρήγορη και δήθεν «αδέσμευτη» κυκλοφορία της είδησης και της πληροφορίας. Δικτυώνοντας μεταξύ τους εκατοντάδες εκατομμύρια χρήστες σε όλο τον κόσμο - πέρα από μια τεράστια αγορά - το Twitter έχει αποδειχθεί ότι παίζει ισχυρό ρόλο στους ανταγωνισμούς μεταξύ επιχειρηματικών ομίλων, καπιταλιστικών κρατών και ιμπεριαλιστικών κέντρων. Οχι μόνο στον πόλεμο της προπαγάνδας, αλλά και για την παρέμβαση στο εσωτερικό αντιμαχόμενων χωρών και στρατοπέδων.

Είναι γνωστός π.χ. ο ρόλος του στην «Αραβική Ανοιξη» ή στις «πολύχρωμες επαναστάσεις» που ακολούθησαν σε διάφορες χώρες, με ανοιχτή ευρωατλαντική παρέμβαση, ενώ υπάρχουν καταγγελίες και για τη χρήση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης από ρωσικές υπηρεσίες με στόχο να επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις στις ΗΠΑ και σε χώρες της Ευρώπης.

                                                                           * * *

Γι' αυτό άλλωστε η θέσπιση «κανόνων» για το τι και ποιος δημοσιεύει στο Twitter έχει γίνει κατά καιρούς αντικείμενο σφοδρής ενδοαστικής αντιπαράθεσης. Οπως με τον αποκλεισμό του Τραμπ στις ΗΠΑ, ή τη διαμόρφωση ευρωπαϊκού «πλαισίου λειτουργίας» της πλατφόρμας κ.ά. Ολα αυτά στο όνομα της «καταπολέμησης των fake news» και της «αξιοπιστίας των πληροφοριών» που διακινεί το Μέσο.

Τώρα, η νέα ιδιοκτησία κηρύττει την «ελευθερία της έκφρασης» και προωθεί αλλαγές στο Twitter οι οποίες μεταβάλλουν το παλιότερο καθεστώς. Από τις αλλαγές ευνοούνται «παίκτες» που η εμβέλειά τους στο Μέσο είχε περιοριστεί λόγω των προηγούμενων κανονισμών. Οι διακηρύξεις του σημερινού ιδιοκτήτη είναι βέβαια υποκριτικές, όπως και των προηγούμενων. Κανένα Μέσο Επικοινωνίας που η ιδιοκτησία του ανήκει στα μονοπώλια δεν μπορεί, ούτε θέλει να εξασφαλίσει την ελευθερία της έκφρασης για τη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία. Αυτή θα φτάνει πάντα μέχρι εκεί που δεν απειλούνται τα συμφέροντα των μετόχων, της τάξης τους, του καπιταλιστικού συστήματος.

Ούτε βέβαια μπορεί ο «λύκος» της αστικής προπαγάνδας να φυλάξει το «κοπάδι» της ενημέρωσης από τα fake news, όταν οι κρατικές και μυστικές υπηρεσίες είναι οι πρώτες που τα κατασκευάζουν, τα διαδίδουν ή τα αξιοποιούν. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί ο προπαγανδιστικός μηχανισμός των Ευρωατλαντικών στην Ουκρανία, που ειδικά στις αρχές του πολέμου κατασκεύασε έναν θηριώδη μηχανισμό διασποράς πλαστών ειδήσεων ανακατεμένων με πραγματικά συμβάντα, για να εξάπτει παγκόσμια τον αντιρωσισμό.

                                                                           * * *

Αλλού τα κακαρίσματα λοιπόν κι αλλού γεννάν οι κότες. Το Twitter, όπως και τα άλλα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (με διαβαθμίσεις), έχουν αναδειχθεί σε ισχυρά εργαλεία στο έδαφος των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, τα οποία ο καθένας προσπαθεί να αξιοποιήσει για τα δικά του συμφέροντα. Δεν είναι τυχαίο το οργιώδες παρασκήνιο πίσω από την πώληση του Twitter, που κρύβει μεγάλο παζάρι, αντιθέσεις, παρεμβάσεις κρατών και κυβερνήσεων γύρω από το πανάκριβο deal.

Ούτε βέβαια περνάνε απαρατήρητες οι διαμεσολαβητικές πρωτοβουλίες του Μασκ για να υπάρξει «ειρήνευση» σε Ουκρανία και Ταϊβάν, προκαλώντας την αντίδραση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, αλλά και τις επευφημίες της Ρωσίας. Σε συνθήκες όξυνσης των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων και με τον κίνδυνο να γενικευτεί ο πόλεμος ΝΑΤΟ - Ρωσίας στην Ουκρανία, η αντιπαράθεση για το ποιος και για ποιον σκοπό θα ελέγχει το οπλοστάσιο του Twitter αναδεικνύεται σε κρίσιμο ζήτημα για όλες τις πλευρές.

Το βέβαιο είναι ότι στο άμεσο μέλλον θα δούμε πολλά ακόμα επεισόδια του «σίριαλ» που ξεκίνησε πριν λίγες μέρες με την πώληση του Twitter. Αν κάτι επιβεβαιώνεται από τις εξελίξεις, όμως, είναι ότι αυτά τα Μέσα, κατασκεύασμα και ιδιοκτησία τεράστιων καπιταλιστικών ομίλων, ενσαρκώνουν και υπηρετούν τους δικούς τους σκοπούς, τα συμφέροντα και τις αντιθέσεις στην αρένα του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Γι' αυτό ο λαός δεν πρέπει να έχει καμία «σκασίλα», καμία προσδοκία από τις ιδιοκτησιακές αλλαγές στο Μέσο.

                                                                             * * *

Η φενάκη της «αντικειμενικής» και «αδέσμευτης» ενημέρωσης μέσα από τέτοια, δήθεν «εναλλακτικά» κανάλια καταρρέει σαν χάρτινος πύργος. Πόσο μάλλον η δηλητηριώδης αυταπάτη που διακινούν πολιτικές - συνδικαλιστικές δυνάμεις και η μεγαλοεργοδοσία, ότι τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι «το κίνημα του μέλλοντος», συκοφαντώντας τα συνδικάτα, τη ζωντανή οργάνωση, αντιπαράθεση και διεκδίκηση των εργαζομένων και του λαού, την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.

Κ. Μ.

Αναδημοσιεύεται από την στήλη «Αποκαλυπτικά» της Εφημερίδας «Ριζοσπάστης»

902gr